Brí Uíbh Ráthaigh
Plean Teanga Chiarraí Theas
Is í príomhaidhm Phlean Teanga Chiarraí Theas 2018-2025 ná úsáid na Gaelainne a mhéadú sa cheantar.
Léiríonn daonáireamh 1851 go raibh Uíbh Ráthach i measc na gceantracha ba láidre ó thaobh labhairt na Gaelainne de, níos láidre, mar shampla, ná Corca Dhuibhne.
Léiríonn daonáireamh 1926 go raibh 74% ina gcainteoirí Gaelainne i gCeantar Tuaithe Chathair Saidhbhín. Níos déanaí, áfach, tháinig laghdú tapaidh líon na gcainteoirí Gaelainne in Uíbh Ráthach.
Tá líon na gcainteoirí Gaelainne ag dul i laghad leis na blianta agus de réir daonáirimh 2016 tá 121 cainteoir laethúil Gaelainne lasmuigh den gcóras oideachais i nGaeltacht Uíbh Ráthaigh, sin tuairim is 7% den daonra.
Ciallaíonn sé seo go bhfuil duine as 15 ina chainteoir laethúil Gaelainne agus tá cumas labhartha Gaelainne ag 9 as 15.
Is é an cuspóir atá ag an bPlean Teanga ná líon na gcainteoirí laethúla Gaelainne a mhéadú.
Cad atá sa Phlean?
An tAos Óg:
Clubanna óige
Ócáidí sóisialta leis an teanga a úsáid lasmuigh den seomra ranga
Féilte do dhaoine óga
Tacaíocht do na scoileanna atá ag cur Polasaí don Oideachas Gaeltachta i bhfeidhm.
Tacaíocht do leanaí i scoileanna lasmuigh den Ghaeltacht chun go bhféadfaidís leas a bhaint as an Ionad Lán-Ghaeilge i gColáiste na Sceilge.
Tacaíocht a thabhairt don Aonad Lán-Ghaeilge chun go mbeadh sé ag feidhmiú go dtí leibhéal na hArdteiste agus go múineofaí gach ábhar trí mheán na Gaeilge.
An Teaghlach:
Ócáidí sóisialta do theaghlaigh a thógann clann le Gaelainn
Tacaíocht do thuismitheoirí ar mhaith leo níos mó Gaelainne a labhairt leis na leanaí
Tacaíocht do na naíolanna agus na naíonraí feidhmiú trí Ghaelainn
Deiseanna foghlama do dhaoine fásta:
Grúpaí comhrá
Cúrsaí teanga de shaghsanna éagsúla – fada agus gairid, ginearálta agus saindeartha, príobháideacha agus do chomhlachtaí
Traenáil do thraenálaithe teanga
An Gnó:
Cabhrú le haistriúchán cláracha bia, fógraí, cáipéisí
Cúrsaí saindeartha gairide don bhfoireann
Fógraí ‘Seirbhís trí Ghaelainn’
Ócáidí sóisialta:
Maidineacha caife
Ceolchoirmeacha
Léachtanna
Comhdhálacha
Oícheanta scéalaíochta
Ranganna yoga, rince srl.
An Eaglais:
Cabhrú le níos mó Gaelainne a úsáid sna seirbhísí eaglasta
An Cultúr:
Ceardlanna seanraí traidisiúnta Gaelacha do shean agus óg
Ceolchoirmeacha
Léirithe scannáin
Comórtais litreatha
An Spórt:
Scéim mheantóireachta do na clubanna áitiúla spóirt agus tacaíocht chun go bhféadfadh na clubanna níos mó Gaelainne a úsáid
1,700 Duine – 1,700 Plean Teanga
Tá os cionn 1,700 duine istigh sa Ghaeltacht Uíbh Ráthaigh agus an toradh is fearr a bheadh ar an bPlean Teanga Chiarraí Theas ná go mbeadh Plean Teanga dá gcuid féin ag gach duine in Uíbh Ráthach.
Ní i leabhair agus i ngraiméir a mhaireann teanga,
Is i ndaoine a mhaireann sí, ionainn féin,
I ngach aon duine againn.
Mura labhrann tusa í, níl sí ann.
TUSA AN GHAEILGE
Teagmháil:
Oifigeach Pleanála Teanga – Victor Bayda